Tầm soát và điều trị mất ngủ

• Tư vấn và điều trị cho các bệnh nhân mất ngủ mạn tính
• Phối hợp nhiều phương pháp để điều trị mất ngủ.
• Xây dựng kế hoạch điều trị phối hợp giữa thầy thuốc và người bệnh.

Chẩn đoán

Tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh, việc chẩn đoán chứng mất ngủ và tìm nguyên nhân có thể bao gồm:

• Khám sức khỏe. Nếu không rõ nguyên nhân của chứng mất ngủ, bác sĩ có thể khám tổng trạng người bệnh để tìm ra các vấn đề y khoa có thể liên quan đến chứng mất ngủ. Đôi khi, có thể thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra các vấn đề về tuyến giáp hoặc các tình trạng khác có thể liên quan đến giấc ngủ kém. (Bệnh đau khớp ban đêm, các cơn co giật xảy ra vào ban đêm…)
• Đánh giá thói quen ngủ. Ngoài việc hỏi những câu hỏi liên quan đến giấc ngủ, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh hoàn thành bảng câu hỏi để xác định hình thức ngủ và mức độ buồn ngủ trong ngày của người bệnh. Người bệnh cũng có thể được yêu cầu ghi chép nhật ký giấc ngủ trong vài tuần.
• Nghiên cứu giấc ngủ. Nếu không rõ nguyên nhân gây mất ngủ, hoặc người bệnh có dấu hiệu của chứng rối loạn giấc ngủ khác, chẳng hạn như chứng ngưng thở khi ngủ hoặc hội chứng chân không yên, người bệnh có thể cần phải ngủ lại một đêm tại Trung tâm nghiên cứu giấc ngủ để theo dõi bằng video điện não. Các bài kiểm tra được thực hiện để theo dõi và ghi lại các hoạt động của cơ thể trong khi ngủ, bao gồm sóng não, nhịp thở, nhịp tim, chuyển động mắt và chuyển động cơ thể.

Liệu pháp nhận thức hành vi cho chứng mất ngủ

Liệu pháp nhận thức hành vi cho chứng mất ngủ (CBT – Cognitive Behavior Therapy) có thể giúp người bệnh kiểm soát hoặc loại bỏ những suy nghĩ và hành động tiêu cực khiến người bệnh tỉnh táo và thường khuyến nghị là liệu pháp điều trị đầu tiên cho những người bị chứng mất ngủ. Thông thường, CBT-I có hiệu quả bằng hoặc hơn thuốc ngủ.

Phần nhận thức của CBT hướng dẫn người bệnh nhận ra và thay đổi những quan điểm ảnh hưởng đến khả năng ngủ của người bệnh. Nó có thể giúp người bệnh kiểm soát hoặc loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực và lo lắng khiến người bệnh tỉnh táo. Nó cũng có thể liên quan đến việc loại bỏ chu kỳ có thể phát triển khi người bệnh lo lắng về việc ngủ đến mức không thể ngủ được nữa. Nhiều khi chính sự lo lắng về mất ngủ của người bệnh lại càng làm cho chứng mất ngủ trầm trọng hơn.

Liệu pháp nhận thức hành vi giúp người bệnh phát triển thói quen ngủ tốt và tránh những hành vi khiến người bệnh ngủ không ngon. Các chiến lược bao gồm:

• Liệu pháp nhận thức hành vi: giúp người bệnh phát triển thói quen ngủ tốt và tránh những hành vi khiến người bệnh ngủ không ngon. Các chiến lược bao gồm:
• Liệu pháp kiểm soát sự kích thích: Phương pháp này giúp loại bỏ các yếu tố khiến tâm trí người bệnh khó ngủ. Ví dụ: người bệnh có thể được tập huấn để đặt giờ đi ngủ và thời gian thức dậy nhất quán và tránh ngủ trưa, chỉ sử dụng giường để ngủ và rời phòng ngủ nếu người bệnh không thể đi ngủ trong vòng 20 phút, chỉ trở lại khi cảm thấy buồn ngủ.
• Kỹ thuật thư giãn: Các bài tập thư giãn cơ, phản hồi sinh học và thở liên tục là những cách để giảm lo lắng trước khi đi ngủ. Thực hành các kỹ thuật này có thể giúp người bệnh kiểm soát nhịp thở, nhịp tim, căng cơ và tâm trạng để người bệnh có thể thư giãn.
• Hạn chế ngủ: Liệu pháp này làm giảm thời gian người bệnh ở trên giường và tránh ngủ trưa vào ban ngày, gây mất ngủ một phần, khiến người bệnh mệt mỏi hơn vào đêm hôm sau. Khi giấc ngủ của người bệnh đã được cải thiện, thời gian trên giường của người bệnh sẽ được tăng dần lên.
• Duy trì nhận thức thụ động: Hay còn được gọi là ý định nghịch lý, liệu pháp điều trị chứng mất ngủ đã được nghiên cứu nhằm mục đích giảm bớt sự căng thẳng và hồi hộp về việc có thể ngủ được bằng cách lên giường và cố gắng thức hơn là mong đợi đi vào giấc ngủ.
• Liệu pháp ánh sáng: Nếu người bệnh ngủ quá sớm và thức dậy quá sớm, người bệnh có thể sử dụng ánh sáng để thúc đẩy đồng hồ sinh học của mình trở lại. Người bệnh có thể đi ra ngoài vào các thời điểm sáng và tổi hoặc có thể sử dụng hộp đèn. Thảo luận với bác sĩ về các khuyến nghị và lời khuyên này.

Điều trị bằng thuốc

• Thuốc ngủ không kê đơn có chứa thuốc kháng histamin có thể khiến người bệnh buồn ngủ, nhưng những loại thuốc này không được sử dụng thường xuyên. Hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi sử dụng thuốc này, vì thuốc kháng histamin có thể gây ra các tác dụng phụ, chẳng hạn như buồn ngủ ban ngày, chóng mặt, lú lẫn, suy giảm nhận thức và khó tiểu, tình trạng này có thể tệ hơn ở người lớn tuổi.
• Thuốc ngủ kê đơn có thể giúp người bệnh dễ ngủ, ngủ sâu hoặc cả hai. Các bác sĩ thường không khuyến khích sử dụng thuốc ngủ kê đơn trong một vài tuần, nhưng một số loại thuốc được chấp thuận để sử dụng lâu dài.
• Thuốc ngủ kê đơn có thể có tác dụng phụ, chẳng hạn như gây cảm giác uể oải vào ban ngày, tăng nguy cơ ngã hoặc có thể hình thành thói quen, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ về những loại thuốc ngủ này và các tác dụng phụ khác có thể phát sinh.

Liệu pháp điều trị (01 buổi: 30 phút)

• Thời gian điều trị: 03 tuần

03 buổi khám và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa (01 buổi 20 phút)

01 buổi khám với chuyên viên tâm lý

Liệu pháp điều trị (01 buổi: 30 phút)

• • Liệu pháp nhận thực hành vi: 03 buổi trong vòng 03 tuần
  • Liệu pháp âm nhạc trị liệu: 06 buổi trong vòng 03 tuần
  • Liệu pháp phản hồi sinh học: 06 buổi trong vòng 03 tuần
  • Liệu pháp dùng thuốc: tùy thuộc vào quyết định của bác sĩ
  • Thảo dược: lạc tiên, cao bạch quả ( rotunda, stilux)
  • Melatonin, kháng histamine
  • Kẽm, canxi
  • Thuốc chống trầm cảm (Amitryptilline, Fluvoxamine..), thuốc ngủ (Zolpidem, Zopiclone,..)
  • Gói điều trị được điều chỉnh để phù hợp với từng cá thể.