Rối loạn khó nuốt sau đột quỵ

Nếu người bệnh sau đột quỵ không thể thực hiện chức năng nuốt khi ăn/ uống, thì có thể họ đang mắc phải rối loạn khó nuốt sau đột quỵ. Tình trạng này khiến người bệnh không thể kiểm soát các cơ ở phần cổ/ họng – chịu trách nhiệm cho các hoạt động nuốt thức ăn.

Đây được xem là một trong những vấn đề nghiêm trọng và cần được điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau đột quỵ!

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn khó nuốt sau đột quỵ

Chứng khó nuốt là một tình trạng đặc trưng bởi sự mất kiểm soát đối với các cơ cổ họng chịu trách nhiệm nuốt. Có nhiều loại chứng khó nuốt khác nhau, nhưng hầu hết những người sống sót sau cơn đột quỵ đều phát triển chứng rối loạn khó nuốt, nguyên nhân là do tác động thần kinh của cơn đột quỵ.

Khi đột quỵ làm tổn thương phần não điều khiển cơ cổ họng, chẳng hạn như đột quỵ ở vỏ não vận động hoặc thân não, các tế bào não chết do thiếu oxy và lưu lượng máu lên não giảm khiến não bộ không thể gửi tín hiệu chính xác đến các cơ đó nữa. Do đó, điều này có thể ức chế chức năng nuốt của bệnh nhân, dẫn đến chứng khó nuốt.

Những trở ngại của người bệnh

Bệnh nhân sau khi gặp phải rối loạn khó nuốt sau đột quỵ có thể đối mặt với nhiều trở ngại và thách thức trong cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như:

→ Khó khăn trong việc ăn uống: Rối loạn khó nuốt có thể làm cho việc ăn uống trở nên khó khăn và mất thú vị. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn khi nuốt thức ăn và nước, dẫn đến nguy cơ bị nghẹt thực quản hoặc khó chịu khi ăn uống.

→ Suy giảm lượng calo và dinh dưỡng: Do khó khăn trong việc ăn uống, bệnh nhân có thể không tiêu thụ đủ lượng calo và dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến suy yếu và giảm cân không mong muốn.

→ Rủi ro nhiễm trùng hô hấp: Nếu thức ăn hoặc nước bị rơi vào đường hô hấp do rối loạn khó nuốt, bệnh nhân có nguy cơ cao mắc các vấn đề về hô hấp và nhiễm trùng phổi.

→ Ảnh hưởng tâm lý: Khó khăn trong việc ăn uống có thể gây tâm lý tiêu cực, như lo âu, cảm giác cô đơn và tâm trạng trầm cảm, đặc biệt khi bệnh nhân không thể thưởng thức những bữa ăn yêu thích của họ.

→ Thất vọng với chất lượng cuộc sống: Rối loạn khó nuốt có thể làm giảm chất lượng cuộc sống, khiến bệnh nhân cảm thấy bất lực và không đủ sức để tham gia vào các hoạt động xã hội và gia đình.

→ Khó khăn trong việc uống thuốc: Nếu bệnh nhân không thể nuốt đủ nước hoặc có khó khăn khi nuốt, việc uống các loại thuốc trở nên khó khăn và có thể ảnh hưởng đến việc điều trị và quản lý bệnh.

→ Sự phụ thuộc vào người khác: Trong trường hợp rối loạn khó nuốt nghiêm trọng, bệnh nhân có thể phải phụ thuộc vào người khác để giúp đỡ khi ăn uống và điều trị hàng ngày.

Điều trị và khắc phục rối loạn khó nuốt sau đột quỵ

Điều trị và khắc phục rối loạn khó nuốt sau đột quỵ là một quá trình phức tạp, thường đòi hỏi sự hỗ trợ từ đội ngũ y tế chuyên nghiệp, bao gồm bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng, thực hành ngôn ngữ học và nhóm chuyên gia khác.

Một số phương pháp điều trị và khắc phục chứng rối loạn khó nuốt sau đột quỵ

Đánh giá toàn diện và lập kế hoạch điều trị: Đầu tiên, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng rối loạn khó nuốt của bệnh nhân thông qua các xét nghiệm, kiểm tra cơ và hỏi thăm về triệu chứng. Dựa trên kết quả, họ sẽ lập kế hoạch điều trị phù hợp.
Chế độ ăn uống phù hợp: Chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp bệnh nhân lập kế hoạch chế độ ăn uống thích hợp, bao gồm việc chọn thực phẩm dễ nuốt, mềm và dễ tiêu hóa. Điều này có thể bao gồm việc cắt nhỏ thức ăn, sử dụng thực phẩm có độ dẻo cao, và thay đổi phong cách ăn uống.
Thực hành ngôn ngữ học: Thực hành ngôn ngữ học có thể giúp cải thiện khả năng điều khiển cơ vùng họng và miệng, từ đó giảm khó khăn trong việc nuốt. Thực hành này có thể bao gồm các bài tập về nói, nói chậm và rõ ràng, và cách hô hấp thích hợp trong quá trình nuốt.
Thiết bị hỗ trợ: Một số bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thiết bị hỗ trợ như ống dẫn thực phẩm, ống dẫn trực tiếp vào dạ dày hoặc dạ con, để đảm bảo rằng thức ăn và nước không bị rơi vào đường hô hấp.
Thuốc: Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giảm tình trạng co cơ không mong muốn trong quá trình nuốt. Điều này có thể cải thiện khả năng nuốt và giảm nguy cơ nghẹt thực quản.
Tham gia chương trình phục hồi: Bệnh nhân có thể tham gia các chương trình phục hồi sau đột quỵ, bao gồm cả việc tham gia các buổi tập thể dục vận động cơ và thực hành ngôn ngữ học.
Hỗ trợ tâm lý: Rối loạn khó nuốt sau đột quỵ có thể ảnh hưởng đến tâm lý của bệnh nhân. Hỗ trợ tâm lý từ các chuyên gia hoặc các nhóm hỗ trợ có thể giúp bệnh nhân vượt qua khó khăn và cải thiện tâm trạng.
Liệu trình với máy Kích thích từ trường (rTMS): TTYK Vạn Hạnh hiện đang áp dụng kỹ thuật công nghệ mới rTMS điều trị cho bệnh nhân phục hồi chức năng sau đột quỵ, theo khuyến cáo của Hội đồng cố vấn Châu Âu với các chứng cứ khoa học cao, có tác dụng trong việc:

KHÔNG XÂM LẤN – điều chỉnh thần kinh giúp phục hồi chức năng của các tế bào thần kinh vùng tổn thương
KHÔNG DÙNG THUỐC – giảm sử dụng thuốc kết hợp rTMS. Sau liệu trình với rTMS, nhiều bệnh nhân cho thấy kết quả tích cực khi thuốc uống có tác dụng nhanh hơn và kéo dài thời gian đáp ứng phục hồi chức năng của việc dùng thuốc.

Lưu ý rằng mỗi trường hợp rối loạn khó nuốt sau đột quỵ là khác nhau, và phương pháp điều trị cần phải được tùy chỉnh cho từng bệnh nhân cụ thể. Bệnh nhân và người thân nên luôn tìm kiếm sự hỗ trợ và chỉ đạo từ đội ngũ y tế chuyên nghiệp để đảm bảo được tư vấn và nhận được các phác đồ điều trị tốt và phù hợp với tình trạng bệnh.

TRUNG TÂM Y KHOA VẠN HẠNH

Tận tâm – Uy tín – Hiệu quả

Hotline: 028.3535.4096 – 028.3535.4098